Mama op de kleuterschool. Ik vermoed dat mama op deze foto 4 jaar oud was. Mama is geboren op 3 februari 1947 in Harderwijk en groeide op in een christelijk gereformeerd gezin. Ze had al drie zusjes en later is er nog een broertje geboren.
Mama vertelde over dat ze in het centrum vlak bij de Vischpoort (Harderwijk) hebben gewoond. Daar speelde je met alle buurkinderen, neven en nichten die in een straal van 500 meter woonden. Je zorgde voor elkaar en hield een oogje in het zeil, één grote familie met heel veel kinderen. Voordeel: veel verjaardagen waar je dan een glas ranja en een spritskoek kreeg, wat in die tijd een hele traktatie was. Nadeel: grote sociale controle. Uiteraard ging je naar een christelijke basisschool, elke zondag naar de kerk en de zondagsschool. Na de kerk ging de hele familie op de koffie bij opoe. Vooral de zondagse kleding niet vuil maken wat natuurlijk niet lukte met een kolenschuur aan de overkant en de vele diefjes met verlos (spelletje).
De invloed van religie en onderwijs op je autonomie.
Tot in de 50’er jaren had men respect voor de notabelen, beroepen met aanzien en op grond van een titel zoals de burgemeester, de advocaat, de huisarts, de hoofdonderwijzer, de predikant en de notaris. Tegenwoordig is het anders en moet het nu verdiend worden. Nou ja, dat is ook niet helemaal waar, soms zijn er mensen die m.b.v. een kruiwagen, veren (of hele kalkoenen) in je…..ook al heel ver komen.
Mama vertelde over haar oma ‘opoe Foppen’. Zij was een vroedvrouw en verzorgde moeder en kind na de bevalling. In de buurt stond zij bekend als een zeer wijze vrouw die veel vooruitzag en hoorde (paranormaal). Hierover spreken was des duivels dus hield opoe Foppen haar mond en heeft ze veel moeten wegslikken.
Mijn oma, Mekje Foppen, was ook baker en paranormaal begaafd. Maar het geloof, de omgeving lieten niet toe om deze gaven te ontwikkelen en zat er niets anders op om deze te onderdrukken met alle gevolgen van dien.
Mama, die door een overblijfsel aan de roodvonk niet goed horen, kwam in de klas aan kant B terecht. A kant was voor de kinderen die goed konden leren, B kant …..je kunt het wel raden. Mensonterend vond ze dat. Je wordt geacht te luisteren en je mond te houden anders was je eigenwijs. Dus iets vragen omdat je het niet goed hebt gehoord, zorgt ervoor dat anderen je een lastig kind vinden. Als kind keek mama al in de ogen van de mensen en kon ze de pijn, vooral het verdriet, zien en voelen. Wanneer ze hierover sprak, werd er al gauw gezegd: ‘dat het kind heeft toch een fantasie’ of ‘ze heeft weer wat’. Dus ook zij stopte met praten en is elk inzicht, het helderhoren en -weten, gestopt op haar negen jarige leeftijd. Later, na het overlijden van haar moeder, kwam mama met haar mediamieke gaven naar buiten en heeft ze menigeen geholpen met haar geneeskrachtige handen en wijze raadgevingen.
Kleine t- trauma (ook in minder dramatische situaties kunnen we trauma ontwikkelen).
Op de basisschool werd ik met regelmaat naar de gang gestuurd en stond ik ‘weer’ de tegels te tellen. De juf of meester konden behoorlijk van de wap raken als ik sprak over mijn waarnemingen, welke ik zag of aanvoelde. Dan was ik brutaal, een snotneus en moest ik naar de gang. Elke week kregen we dictee en dan las de juf of meester 10 zinnen voor welke je moest opschrijven. Nou met mijn overgeërfde oorproblemen bakte ik hier dus niets van en ben je dus dom. Ik was te groot voor mijn leeftijd (en te zwaar) en samen met nog twee andere meiden, die eveneens te groot en te zwaar waren, moesten we een keer voor de klas staan en zei de meester: “Kijk hier staat het spektakel van de klas”. Nou bedankt meester Bakxs! Hoe werk je pestgedrag in de hand, hoe wordt je zelfvertrouwen geschaad en je mond gesnoerd. Brutaal, dom en dik…tja, van de (basis)school moet je het hebben en dat in de jaren ‘70.
(Kleine t of grote T trauma? Kleine t-trauma's zijn gebeurtenissen die minder traumatisch zijn dan grote T-trauma's, maar veel vaker voorkomen.)
Eerherstel voor Aleyda, eerherstel voor alle vrouwen, eerherstel voor het vrouwelijke.
Tja, toch niet vreemd dat ik vandaag samen met Yvette naar de voorstelling 'De Heks van Almen' ga. In 1472 vond op het kerkplein in Almen de eerste heksenverbranding van Nederland plaats. Theatermakers Achterhoek maakte een theatervoorstelling over deze onvoorstelbare gebeurtenis. Als Aleyda in haar eigen huis wordt opgepakt en meegesleurd naar een bedompte kerker in Zutphen heeft zij geen idee wat de reden van haar vasthouding is. Pas wanneer haar dochter Greetje haar komt opzoeken wordt het duidelijk: Aleyda, de eigenzinnige vrouw die haar krachten en kennis van geneeskrachtige kruiden gebruikt bij haar werk als vroedvrouw, wordt verdacht van hekserij. De heksenverbrandingen hebben grote invloed gehad op de ontwikkeling van onze maatschappij en de positie van vrouwen daarin.
In de vrouwenlijn doen herhalende patronen hun werk, net zo lang tot dat er iemand opstaat. Mama heeft voor ons de weg vrijgemaakt.
I.M. Marijke Vriens - de Bruin, 7 april 2022
Op Goede Vrijdag, 7 april 2023, las ik tijdens een herdenkingsceremonie het verhaal van Franz Kafka, de pop en het meisje “De Liefde zal Terugkeren” voor.
Op 40-jarige leeftijd liep Franz Kafka (1883-1924), die nooit trouwde en geen kinderen had, door het park in Berlijn toen hij een meisje ontmoette dat huilde omdat ze haar favoriete pop was kwijtgeraakt. Zij en Kafka zochten tevergeefs naar de pop. Kafka zei haar dat ze hem daar de volgende dag zou ontmoeten en dat ze terug zouden komen om haar te zoeken. De volgende dag, toen ze de pop nog niet hadden gevonden, gaf Kafka het meisje een brief die door de pop was ‘geschreven’ en zei: “Huil alsjeblieft niet. Ik ging op reis om de wereld te zien. Ik zal je schrijven over mijn avonturen.” Zo begon een verhaal dat doorging tot het einde van Kafka’s leven. Tijdens hun ontmoetingen las Kafka de brieven van de pop zorgvuldig geschreven met avonturen en gesprekken die het meisje schattig vond. Ten slotte bracht Kafka de pop terug (hij kocht er een) die was teruggekeerd naar Berlijn. ‘Het lijkt helemaal niet op mijn pop’; zei het meisje. Kafka overhandigde haar nog een brief waarin de pop schreef: “Mijn reizen hebben mij veranderd.” Het kleine meisje omhelsde de nieuwe pop en nam de pop mee naar haar huis. Een jaar later stierf Kafka. Vele jaren later vond het inmiddels volwassen meisje een brief in de pop. In de kleine brief ondertekend door Kafka stond geschreven: “Alles waar je van houdt, zal waarschijnlijk verloren gaan, maar uiteindelijk zal de liefde op een andere manier terugkeren.”
Monique Vriens, Inbetweener, 13 augustus 2023
Ik ben een Inbetweener en verbind werelden, lagen en tijdperken met elkaar. Ik blog over mijn werk, alledaagse dingen, over mijn kennis en (eigen)wijsheid. Ik maak mijn eigen sprookjes en hang de was buiten alsof het slingers zijn.